Thursday, August 11, 2011

ПЕСНА КОЈА МОЖЕШЕ ДА СТОРИ МНОГУ ЗА МАКЕДОНИЈА

TOGA[ ( 1996 )

Naj~esto malite ne{ta se inicijatori za razdvi`uvawe na golemite, iako dvigatelite na golemite ne{ta, potcenuva~ki gi smetaat takvite, za marginalni. Vo ovie vremiwa koga politikata ja igra{e glavnata uloga na balkanskite prostori (i za `al ja odigra najlo{ata mo`na varijanta) kako golemina ~ii koordinati se nemerlivi, vo vreme koga Makedonija se bori za afirmacija, za pravoto na opstojnost i doka`uvawe na sopstvenosta, eden navidum bezna~aen poteg na marginalnoto, popularnata muzika, mo`e da stori mnogu pove}e odo{to stotina jalovi obidi na politi~ari od ovoj ili onoj tabor preku doka`uvaweto na sopstvenoto zna~ewe a so koristewe na op{tiot patriotizam. Potegot go pravi Peter Gabriel, ~ovek koj so Balkanot, a osobeno so Makedonija nema ni{to zedni~ko, i verojatno doprva zaradi krvavata jugoslovenska razvrska slu{nal pone{to za nea.No vo potragata po iskonskoto, negibnatoto vo etnosite {irum svetot, od xunglite na Amazon, afrikanskite savani do balkanskite ridi{ta, pronao|a materijali koi dovolno go impresioniraat za da gi obraboti i gi pretstavi na javnosta.Vo sorabotka so istomislenicite i istra`uva~ite na istite zvu~ni prostori, francuskiot tandem Deep Forrest, ja koristi makedonskata izvorna pesna "Da li znae{ mila majko" registrirana vo pove}e verzii kaj nas od koi dvete najpoznati, se otpeani vo dueti, so Cveta Nasteva i Petar Pavlovski i Kuculova-Andreevski.i pod naslov "While the earth sleeps" prosledeno so tehno ritam ja pu{ta vo optek.[to e sosema normalno, najnapred skopskite, a potoa i ostanatite makedonski radio stanici po~nuvaaat da ja vrtat pesnata do besvest. Vedna{ se pojavuvaat i napisi vo koi se spomnuva avtorskoto pravo koe Gabriel i Deep Forrest si go pripi{uvat sebe bidej}i avtorot na pesnata e nepoznat.No lesno e da se obvini nekoj za plagijat (vo ovoj slu~aj o~igleden i neprikrien citat) koj e daleku, no koga nekoj odovde go pravi istoto so tu|a pesna(koja ima registriran avtor), se mol~i zaradi mo`nata negova reakcija.No ne{to ne smee da se zanemari.Pesnata "While the earth sleeps" objavena e na eden od trite januarski kompakt diskovi koi distributerot od Teksas TM MUSIC -RADIO EXPRESS WORLD CHART ja ispra}a do preku tristo svoi konzumenti, radio stanici {irum svetot, sekoja nedela.Taka spomnatata pesna po~nuva da se vrti bukvalno niz celiot svet, emituvawe potencirano so zna~ajot i popularnosta na Peter Gabriel. Pove}e e od sigurno deka sekoj di xej vo spomnatite radio stanici e zainteresiran za potekloto na pesnata, osobeno za jazikot na koj e peena a so toa i zemjata od kade doa|a.Taka doa|ame vo situacija koja nitu edna politika nitu avtoritet mo`e da ja obezbedi:ednovremena propaganda na Makedonija niz svetot i toa vo najpozitivna smisla.Pra{aweto, za toa kolku pesnata mo`e da im se dopadne na lu|eto niz svetot e pra{awe na kulturi, interes, naobrazba, no irelevantno e za op{toto zna~ewe na proektot.Ottamu, sekoe postavuvawa na naivni razmisli okolu avtorskite prava, i obvinuvawe za navodniot plagijat, pa|aat vo voda.Koga muzi~kite avtoriteti na ovaa zemja bi bile pra{uvani, verojatno bi i sovetuvale na vladata, na najvisoko nivo da go povika Gabriel da bide gostin na dr`avata.Bidej}i re~isi preku no} go stori za nea onoa {to generacii ne uspevale.

Da bideme umni pove}e odo{to ni e ovozmo`eno vo ovoj mig. Dobieniot natprevar da go dobieme so dvoen reezultat.

Dragan B.Kosti}

Tekstot e objaven 1996 vo Disko selektor i Zaboravi ako mo`e{ na Radio 2 i vo specijaliziraniot muzi~ki fanzin HIT!)

DENES ( 2011 )

Od ovoj tekst minale petnaesetina godini.Koga e objaven, ne postoel Youtube kanalot, vo oktomvri prethodnata 1995 godina sum se priklu~il na internet, na koj vo toa vreme ne ste mo`ele da najdete komentari, ( bidejki jas kako privatno lice, bev so brojot 25 na naznakata od prijavata vo po{ta {to zboruva za brojot na lu|eto kaj nas koi go koristele internetot). Koga denes }e go otvorite ovoj video post, ke bidete zgrozeni od polemikite koi gi vodat poedinci od drugi zemji ( naj~esto Bugarija i tuka-tamu ponekoj, pretpostavuvam od Grcija), sveduvajki gi svoite komentari na najprizemno mo`no nivo, okolu jazikot na koj e otpean semplot vo pesnata.Zatoa i smetav deka e prigodno da go reprintuvam ovoj tekst, koj po toj povod go pro~itav nekolku pati i smetam deka e AKTUELEN i denes.

P.S. Podocne`nite objasnuvawa na Peter Gabriel deka pesnata ja dobil od kaseta na bugarski izdava~ so naveden bugarski izveduva~, odi vo prilog na toa kolku malku znaat drugite za nas, bez ogled {to sme mala zemja, i kolku nie rabotime na toa da gi zapoznaeme. Denes sigurno mnogu pove}e od toga{, koga mo`ebi i be{e najpotrebno.